استروئیدهای آنابولیک گونههایی سنتزی یا دستساز از هورمون جنسی مردانه تستوسترون هستند. اصطلاح مناسب برای این ترکیبات، استروئیدهای آنابولیک-آندروژنیک است. “آنابولیک” به عضلهسازی و “آندروژنیک” به افزایش ویژگیهای جنسی مردانه اشاره دارد.
کارکنان سلامت میتوانند استروئیدها را برای درمان مشکلات هورمونی مثل بلوغ دیررس تجویز کنند. استروئیدها همچنین برای درمان بیماریهایی که باعث کاهش عضله میشوند مثل سرطان و ایدز نیز کاربرد دارد. اما برخی از ورزشکاران و بدنسازان برای افزایش عملکرد و بهبود ظاهر جسمانی خود، این داروها را سوءمصرف میکنند.
اکثر افرادی که دچار سوءمصرف استروئیدها هستند، وزنهبرداران و بدنسازان مرد 20 تا 40 ساله میباشند. سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک در زنان کمتر رایج است. اندازهگیری سوءمصرف استروئیدها در ایالات متحده دشوار است چون بسیاری از بخشهای نظارت ملی٬ آن را اندازهگیری نمیکنند. با این وجود، مصرف استروئیدها غالبا بین نوجوانان کم است. مطالعه نظارت بر آینده براساس بودجه NIDA در سال 2016 نشان داد که سوءمصرف استروئیدها در سالهای گذشته در بین دانشآموزان سال 8 و 10 کاهش یافته است در حالی که در دانشآموزان سال 12 ثابت مانده است.
مردم چطور دچار سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک میشوند؟
در سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک، افراد معمولا آنها را میخورند، به عضلات خود تزریق میکنند یا آنها را بهصورت ژل یا کرم روی پوست خود میمالند. دوز استروئیدی که این افراد مصرف میکنند، 10 تا 100 برابر بیشتر از دوز تجویزی برای درمان بیماریهاست.
الگوهای رایج برای سوءمصرف استروئیدها عبارتند از:
- چرخهای: مصرف دوزهای متعدد در یک دوره زمانی، قطع مصرف برای مدتی و سپس شروع مجدد مصرف
- انباشتی: ترکیب کردن دو یا بیش از دو استروئید مختلف و مخلوط کردن انواع خوراکی و تزریقی آن
- هرمی: افزایش تدریجی دوز یا دفعات مصرف استروئید، رسیدن به حداکثر مقدار و سپس کاهش تدریجی تا رسیدن به نقطه صفر
- ثابت: مصرف متناوب، همپوشان یا جایگزینی با استروئیدهای دیگر برای جلوگیری از ایجاد تحمل به دارو
هیچ شواهد علمی وجود ندارد که حتی یکی از این الگوها پیامدهای مضر این دارو را کاهش میدهد.
استروئیدهای آنابولیک چطور روی مغز اثر میگذارند؟
سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک متفاوت از سوءمصرف داروهای دیگر عمل میکند؛ استروئیدها اثرات کوتاه مدت مشابهی با داروهای دیگر روی مغز ندارند. مهمترین تفاوت این است که استروئیدها مستقیما سیستم پاداش را برای رسیدن به “اوج” فعال نمیکنند؛ همچنین باعث افزایش سریع دوپامین شیمیایی مغز نمیشوند که رفتار مصرف اکثر داروهای دیگر را تشدید میکند.
سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک ممکن است منجر به اثرات روانی منفی شود، از جمله:
- حسادت پارانوئید (شدید، بیدلیل)
- زودرنجی و پرخاشگری شدید (“خشم سرگردان”)
- توهم – باورها و عقاید اشتباه
- اختلال در قضاوت
- شیدایی (مینیا)
استروئیدهای آنابولیک چه اثرات دیگری روی سلامتی میگذارند؟
استروئیدهای آنابولیک و بیماریهای عفونی
افرادی که استروئید تزریق میکنند، در خطر بیشتری برای ابتلا یا انتقال ایدز یا هپاپیت هستند. علاوهبر اثرات روانی، مصرف استروئیدها باعث آکنه شدید میشود. همچنین باعث تورم بدن، مخصوصا در دستها و پاها هم میشود.
اثرات بلند مدت مصرف استروئید
سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک ممکن است منجر به مشکلات جدی و حتی دائمی برای سلامتی شود، از جمله:
- مشکلات یا نارسایی کلیوی
- آسیب به کبد و ایجاد تومور
- بزرگ شدن قلب، فشار خون بالا و تغییر سطح کلسترول خون که تمام این موارد خطر سکته و حمله قلبی را حتی در افراد جوان افزایش میدهد
- افزایش خطر لخته خون
تعدادی از عوارض دیگر استروئیدهای آنابولیک، تحت تاثیر جنسیت و سن هستند:
در مردان:
- کوچک شدن بیضهها
- کاهش تعداد اسپرمها
- کچلی
- رشد سینهها
- افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات
در زنان:
- رشد موهای صورت یا موهای زائد بدن
- کاهش سایز سینهها
- کچلی با الگوی مردانه
- تغییر یا توقف چرخه قاعدگی
- کلیتوریس متورم
- صدای بم
در نوجوانان:
- توقف رشد (سطح بالای هورمونهای استروئیدی به بدن پیام میدهد که رشد استخوان را پیش از موعود متوقف کند)
- کاهش قد (در صورتی که قبل از جهش رشد، استروئید مصرف کنند)
برخی از این تغییرات جسمانی، مثل کوچک شدن اندامهای جنسی در مردان، میتوانند عوارض روحی مثل اختلالات خلقی را تشدید کنند.
آیا استروئیدهای آنابولیک اعتیادآور هستند؟
حتی اگر استروئیدهای آنابولیک مثل داروهای دیگر باعث ایجاد “اوج” نشوند، میتوانند منجر به اختلال سوءمصرف مواد شوند. اختلال سوءمصرف مواد زمانی رخ میدهد که فرد حتی با وجود پیامدهای جدی، به سوءمصرف استروئیدها ادامه دهد. شدیدترین حالت اختلال سوءمصرف مواد، اعتیاد است. افراد ممکن است علیرغم وجود مشکلات جسمانی، هزینه بالای خرید دارو و اثرات منفی دارو روی روابطشان، همچنان به سوءمصرف استروئیدها ادامه دهند. این رفتارها نشاندهنده پتانسیل اعتیادآوری استروئیدها هست. مطالعات نشان دادهاند برخی از مصرفکنندگان استروئید، برای کاهش مشکلات خواب و پرخاشگری ناشی از استروئیدها، به داروهای دیگر مثل اوپیوئید٬ روی میآورند.
افراد با سوءمصرف استروئیدها ممکن است پس از توقف مصرف استروئید، دچار علائم ترک اعتیاد شوند که عبارتند از:
- خستگی
- بیقراری
- کاهش اشتها
- مشکلات خواب
- کاهش تمایل جنسی
- تمایل شدید به استروئید
یکی از علائم مهمتر ترک اعتیاد، افسردگی است که گاهی به تلاش برای خودکشی ختم میشود.
چطور افراد میتوانند برای اعتیاد به استروئید، تحت درمان قرار بگیرند؟
برخی از افرادی که به دنبال درمانی برای اعتیاد به استروئیدهای آنابولیک بودند، ترکیبی از رفتار درمانی و داروها را پیدا کردهاند که میتواند در ترک اعتیاد به استروئیدها مفید باشد.
در برخی موارد خاص از اعتیاد، بیماران برای درمان علائم ترک اعتیاد دارو مصرف میکنند. برای مثال، کارکنان سلامت برای درمان افسردگی، ضدافسردگی و برای درمان سردرد و درد عضلات و مفاصل، مسکن تجویز میکنند. برخی داروهای دیگر نیز برای بازسازی سیستم هورمونی بیمار استفاده میشود.
نکاتی که باید به خاطر بسپارید
- استروئیدهای آنابولیک گونههایی سنتزی از هورمون جنسی مردانه تستوسترون هستند.
- کارکنان سلامت ممکن است برای درمان بیماریهای متعددی استروئید تجویز کنند اما برخی ورزشکاران و بدنسازان برای افزایش عملکرد و بهبود ظاهر جسمانی خود، این داروها را سوءمصرف میکنند.
- افرادی که دچار سومصرف استروئیدها هستند، معمولا آنها را میخورند، به عضلات خود تزریق میکنند یا آنها را بهصورت ژل یا کرم روی پوست خود میمالند.
- سوءمصرف استروئید میتواند دوزها و الگوهای متفاوتی داشته باشد.
- سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک میتواند منجر به اثرات کوتاهمدت از جمله حسادت پارانوئید، زودرنجی و پرخاشگری شدید، توهم، اختلال در قضاوت و شیدایی شود.
- سوءمصرف مداوم و پیوسته استروئیدها ممکن است روی برخی از مسیرها و مواد شیمیایی مغزی اثر بگذارد که تحت تاثیر سایر داروها نیز هستند، مثل دوپامین، سروتونین و سیستم اوپیوئید.
- سوءمصرف استروئیدهای آنابولیک ممکن است منجر به مشکلات جدی و حتی دائمی در سلامتی شود.
- بسیاری از عوارض سوءمصرف استروئیدها تحت تاثیر جنسیت و سن هستند.
- افرادی که استروئید تزریق میکنند، تحت خطر بیشتری در ابتلا یا انتقال ایدز یا هپاپیت هستند.
- با اینکه استروئیدهای آنابولیک مثل داروهای دیگر باعث ایجاد “اوج” نمیشوند اما میتوانند باعث اختلال سوءمصرف مواد شوند.
- برخی از افرادی که به دنبال درمانی برای اعتیاد به استروئیدهای آنابولیک بودند، ترکیبی از رفتار درمانی و داروها را پیدا کردهاند که میتواند در ترک اعتیاد به استروئیدها مفید باشد. همچنین در برخی موارد، داروها میتوانند در درمان علائم ترک اعتیاد موثر باشند.
تهیه و تنظیم مطلب توسط تیم تولید محتوای بادیمن، استفاده از مطالب بدون ذکر منبع ( بادیمن ) و به منظور مقاصد تجاری پیگرد قانونی دارد.
Source
National Institute on Drug Abuse; National Institutes of Health; U.S. Department of Health and Human Services