جینسنگ چیست؟ بررسی فواید مصرف جینسنگ
به مدت چندین قرن است که جینسنگ در طب سنتی چینی مورد استفاده قرار می گیرد. این گیاه کوتاه با ریشه های گوشتی، رشد کُندی داشته و می توان آن را بسته به رشدی که دارد، به سه دسته تازه، سفید یا قرمز تقسیم کرد. جینسنگ تازه پیش از سال چهارم برداشت می شود، و این در حالی است که جینسنگ سفید بین سال های چهارم تا ششم و گونه قرمز آن پس از سال ششم برداشت می شود. این گیاه گونه های مختلفی دارد، اما محبوب ترین آنها جینسنگ آمریکایی (Panax quinquefolius) و جینسنگ آسیایی (Panax ginseng) می باشد. جینسنگ آمریکایی و آسیایی از نظر غلظت ترکیبات فعال و اثراتی که بر بدن دارند، متفاوت هستند. به طور کلی اعتقاد بر این است که جینسنگ آمریکایی تأثیر آرامبخش و گونه آسیایی آن اثر نیروبخش دارد. جینسنگ حاوی دو ترکیب مهم است: جینسنوزید و جینتانین (gintonin). این ترکیبات برای به حداکثر رساندن مزایای جینسنگ، مکمل یکدیگر هستند. در ادامه با ۷ مزیت اثبات شده جینسنگ برای بدن آشنا خواهیم شد.
-
جینسنگ و خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی
برخی از مطالعات نشان دادهاند که عصارههای جینسنگ و ترکیبات جینسنوزید میتوانند با التهاب مقابله کرده و ظرفیت آنتیاکسیدانی سلولها را افزایش دهند. به عنوان مثال، یکی از این تحقیقات نشان داد که عصاره جینسنگ قرمز کره ای التهاب را کاهش داده و فعالیت آنتی اکسیدانی سلول های پوست افراد مبتلا به اگزما را بهبود می بخشد. در واقع، نتایج در مورد مطالعات انسانی امیدوارکننده است. در همین راستا، یک پژوهش اثرات مصرف ۲ گرم عصاره جینسنگ قرمز کره ای را در ۱۸ ورزشکار مرد جوان و سه بار در روز به مدت هفت روز بررسی نمود. پس از انجام تست ورزش، سطوح مشخصی از نشانگرهای التهابی این مردان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان دادند که این سطوح به طور قابل توجهی کمتر از گروه دارونما بوده و تا ۷۲ ساعت پس از آزمایش ادامه داشتند. با این حال، باید به این مسئله هم توجه نمود که گروه دارونما، گیاه دارویی متفاوتی را دریافت کردند، بنابراین مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است. در نهایت، یک مطالعه بزرگتر، ۷۱ زن یائسه که روزانه ۳ گرم جینسنگ قرمز یا دارونما را به مدت ۱۲ هفته مصرف کردند، مورد بررسی قرار داد. در ادامه، فعالیت آنتی اکسیدانی و نشانگرهای استرس اکسیداتیو این زنان اندازه گیری شد. در نهایت، محققان به این نتیجه رسیدند که جینسنگ قرمز ممکن است با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی به کاهش استرس اکسیداتیو کمک کند.
-
بهبود عملکرد مغز
بسیاری از عملکردهای مهم مغز مانند حافظه، رفتار و خلق و خو با مصرف جینسنگ بهبود می یابند. برخی از مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان می دهد که عناصر موجود در جینسنگ، مانند جینسنوزید و ترکیب K، می توانند از مغز در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد محافظت کنند. یک پژوهش از ۳۰ فرد سالم که روزانه ۲۰۰ میلی گرم جینسنگ Panax را به مدت چهار هفته مصرف می کردند، مورد بررسی قرار داد. در پایان مطالعه، نشانه هایی از بهبود سلامت روان، عملکرد اجتماعی و خلق و خوی یافت شد. با این حال، این مزایا دیگر پس از ۸ هفته قابل توجه نبوده، و همین مسئله نشان می دهد که اثرات جینسنگ ممکن است با استفاده طولانی مدت کاهش یابد. مطالعه دیگری بررسی نمود که چگونه دوزهای منفرد ۲۰۰ یا ۴۰۰ میلی گرم جینسنگ Panax بر عملکرد ذهنی، خستگی ذهنی و سطح قند خون در ۳۰ فرد بزرگسال سالم قبل و پس از یک تست ذهنی ۱۰ دقیقه ای تأثیر می گذارد.
نتایج نشان دادند که دوز ۲۰۰ میلی گرم نسبت به ۴۰۰ میلی گرم، در روند بهبود عملکرد ذهنی و خستگی موثرتر بود. در واقع، ممکن است جینسنگ به جذب قند خون توسط سلول ها کمک کند، و همین امر عملکرد را افزایش و خستگی ذهنی را کاهش دهد. با این حال مشخص نیست که چرا دوز پایین تر از دوز بالاتر موثرتر بود. در نهایت، مطالعه سوم نشان داد که مصرف روزانه ۴۰۰ میلی گرم جینسنگ Panax به مدت هشت روز باعث تقویت مهارت های ریاضی و ایجاد حس آرامش در افراد می شود.
-
بهبود اختلال نعوظ
تحقیقات نشان داده اند که جینسنگ ممکن است جایگزین مفیدی برای درمان اختلال نعوظ یا ED (erectile dysfunction) در مردان باشد. به نظر می رسد که ترکیبات موجود در آن از استرس اکسیداتیو در رگ های خونی و بافت های آلت تناسلی محافظت و به بازگرداندن عملکرد طبیعی کمک می نماید. علاوه بر این، مطالعات نشان داده اند که جینسنگ ممکن است تولید اکسید نیتریک را افزایش دهد، ترکیبی که آرامش عضلانی آلت تناسلی و جریان گردش خون را بهبود می بخشد. در همین راستا، یک مطالعه نشان داد مردانی که با جینسنگ قرمز کرهای درمان میشوند، ۶۰ درصد بهبودی در علائم ED را در مقایسه با کسانی که این اختلال را از طریق دارو درمان می کنند (۳۰ درصد)، از خود نشان دادند. علاوه بر این، پژوهش دیگری نشان داد که ۸۶ درصد مردان مبتلا به ED پس از مصرف ۱۰۰۰ میلی گرم عصاره جینسنگ به مدت ۸ هفته، بهبود قابل توجهی در عملکرد نعوظ و رضایت کلی از رابطه خود داشتند. با این حال، تحقیقات بیشتری برای نتیجه گیری قطعی در مورد اثرات جینسنگ بر ED مورد نیاز است. علاوه بر این، مطالعات دیگری اثرات مثبت این گیاه خارق العاده را بر عملکرد و رفتار مغز در افراد مبتلا به بیماری آلزایمر نشان دادند.
-
جینسنگ و تقویت سیستم ایمنی بدن
یکی دیگر از خواص جینسنگ تقویت سیستم ایمنی بدن است. برخی از مطالعات که اثرات آن را بر سیستم ایمنی بررسی می کنند، عمدتا بیماران سرطانی که تحت عمل جراحی یا شیمی درمانی قرار گرفته اند را ارزیابی می نمایند. از این رو، یک پژوهش ۳۹ نفر را که پس از جراحی سرطان معده بهبود یافته بودند، ، با مصرف روزانه ۵۴۰۰ میلی گرم جینسنگ به مدت دو سال تحت درمان قرار دادند. جالب توجه است که عملکرد سیستم ایمنی این افراد به طور قابل توجهی بهبود یافته بود. مطالعه دیگری اثر عصاره جینسنگ قرمز را بر نشانگرهای سیستم ایمنی در افراد مبتلا به سرطان معده پیشرفته که تحت شیمی درمانی پس از جراحی قرار می گیرند، بررسی نمود. پس از سه ماه، نتایج، بهبود نشانگرهای سیستم ایمنی را در افرادی که جینسنگ مصرف کرده بودند، نسبت به گروه دارونما یا کنترل نشان دادند. علاوه بر این، پژوهش دیگری نشان داد افرادی که جینسنگ مصرف میکنند میتوانند تا ۳۵ درصد شانس بیشتری برای یک زندگی بدون بیماری به مدت پنج سال پس از جراحی و تا ۳۸ درصد نرخ بقای بالاتری نسبت به افرادی که این گیاه را مصرف نمیکنند، داشته باشند. همچنین به نظر می رسد که عصاره جینسنگ می تواند تاثیر واکسیناسیون علیه بیماری هایی مانند آنفولانزا را نیز افزایش دهد. اما باید توجه داشت که هرچند این مطالعات بهبود نشانگرهای سیستم ایمنی در افراد مبتلا به سرطان را نشان می دهد، اما تحقیقات بیشتری نیز برای نشان دادن اثربخشی جینسنگ در افزایش مقاومت به عفونت ها در افراد سالم مورد نیاز است.
-
مزایای بیشمار جینسنگ در برابر سرطان
جینسنگ می تواند در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها نیز مفید باشد. مطالعات نشان داده اند جینسنوزید موجود در این گیاه به کاهش التهاب و محافظت آنتی اکسیدانی کمک می کنند. جینسنوزیدها می توانند مانع از تولید و رشد غیرطبیعی سلولی که یک عامل مهم در سرطان است، شوند. چرخه سلولی فرآیندی است که طی آن سلول ها رشد و تقسیم طبیعی دارند. محققین پس از بررسی چندین پژوهش به این نتیجه رسیدند افرادی که جینسنگ مصرف می کنند ممکن است ۱۶ درصد کمتر از بقیه در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار داشته باشند. علاوه بر این، یک مطالعه مشاهده ای نشان داد افرادی که جینسنگ مصرف میکنند نسبت به سایر افراد دیگر، احتمالا کمتر به انواع خاصی از سرطان ها مانند سرطان لب، دهان، مری، معده، روده بزرگ، کبد و ریه مبتلا خواهند شد. این گیاه همچنین ممکن است به بهبود سلامت بیمارانی که تحت شیمی درمانی قرار دارند، کاهش عوارض جانبی و افزایش اثر برخی از داروهای درمانی کمک کند.
-
مبارزه با خستگی و افزایش سطح انرژی
یکی دیگر از مزایای اثبات شده جینسنگ مبارزه با خستگی و افزایش انرژی بدن است. مطالعات حیوانی مختلف برخی از عناصر موجود در جینسنگ مانند پلی ساکاریدها و الیگوپپتیدها را با استرس اکسیداتیو کمتر و تولید انرژی بالاتر در سلولها مرتبط دانستهاند و همین میتواند در مبارزه با خستگی بسیار موثر باشد. یک پژوهش چهار هفته ای اثرات مصرف ۱ یا ۲ گرم جینسنگ Panax یا دارونما را در ۹۰ آزمودنی مبتلا به خستگی مزمن بررسی کرد. افرادی که جینسنگ Panax دریافت کردند، نسبت به گروه دارونما، خستگی جسمی و ذهنی کمتر و نیز کاهش استرس اکسیداتیو را تجربه نمودند. مطالعه دیگری، مصرف ۲۰۰۰ میلی گرم جینسنگ آمریکایی را در ۳۶۴ مورد از بازماندگان سرطان که دچار خستگی بودند ارزیابی نمود. پس از هشت هفته، افرادی که در گروه جینسنگ قرار گرفتند، نسبت به گروه دارونما، به طور معناداری، سطوح خستگی کمتری را گزارش کردند. علاوه بر این، بررسی بیش از ۱۵۵ مطالعه نشان داد که مکملهای جینسنگ نه تنها ممکن است به کاهش خستگی کمک کند، بلکه باعث افزایش انرژی بدن نیز خواهد شد.
-
کاهش قند خون
به نظر می رسد جینسنگ در کنترل قند خون افراد مبتلا به دیابت موثر باشد. اثبات شده است که جینسنگ آمریکایی و آسیایی عملکرد سلول های لوزالمعده را بهبود بخشیده و تولید انسولین و جذب قند خون در بافت ها را افزایش می دهند. علاوه بر این، مطالعات نشان میدهد که عصاره جینسنگ با خواص آنتی اکسیدانی و محافظت در برابر رادیکال های آزاد، قند خون افراد مبتلا به دیابت را کاهش می دهد. در این رابطه، یک پژوهش اثر ۶ گرم جینسنگ قرمز کره ای را به همراه دارو یا رژیم غذایی معمولی ضد دیابت در ۱۹ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ ارزیابی نمود. جالب اینجاست که آنها توانستند در طول این مطالعه ۱۲ هفته ای قند خون خود را به خوبی کنترل کنند. علاوه بر این، کاهش ۱۱ درصدی در سطح قند خون، ۳۸ درصد در انسولین ناشتا و ۳۳ درصد افزایش حساسیت به انسولین مشاهده شد. یکی دیگر از این تحقیقات نشان داد که مصرف جینسنگ به بهبود سطح قند خون در ۱۰ آزمودنی سالم کمک کمک نمود. به نظر می رسد جینسنگ قرمز تخمیر شده حتی می تواند در کنترل قند خون موثرتر باشد. جینسنگ تخمیر شده با کمک باکتری های زنده، عملکرد جینسنوزیدها را به حداکثر می رساند. در واقع، یک مطالعه نشان داد که مصرف ۲/۷ گرم از این نوع ترکیب، می تواند در کاهش قند خون و افزایش سطح انسولین بعد از یک وعده غذایی در مقایسه با دارونما بسیار موثر باشد.
اضافه کردن جینسنگ به رژیم غذایی
ریشه جینسنگ را می توان به روش های مختلفی مصرف کرد، مثلا به صورت خام یا کمی بخارپز تا کمی نرم شود. همچنین می توان آن را دم کرده و به صورت دمنوش میل کنید. برای این کار کافی است آب داغ را به جینسنگ تازه برش داده شده اضافه کنید و اجازه دهید تا برای چند دقیقه دم بکشد. جینسنگ را می توان در غذاهایی مانند سوپ و یا به صورت سرخ کردنی اضافه کرد. شما می توانید عصاره این گیاه بی نظیر را در اشکال پودر، قرص، کپسول یا روغن تهیه نمایید. مقدار مصرف آن نیز به شرایط شما بستگی دارد. به طور کلی، دوزهای روزانه ۱ تا ۲ گرم ریشه جینسنگ خام یا ۲۰۰ تا ۴۰۰ میلی گرم عصاره پیشنهاد می شود. بهترین روش این است که شما با دوزهای کمتر شروع کنید و در طول زمان افزایش دهید. سعی کنید یک محصول معتبر را خریداری نمایید که حاوی ۲ تا ۳ درصد جینسنوزید باشد و آن را قبل از غذا مصرف نماید تا جذب آن بالاتر رفته و از حداکثر مزایای آن بهره مند شوید.
عوارض جانبی احتمالی جینسنگ
طبق تحقیقات انجام شده به نظر می رسد که جینسنگ بی خطر بوده و نباید عوارض جانبی جدی را ایجاد کند. با این حال، افرادی که از داروهای دیابت استفاده می کنند باید هنگام استفاده از جینسنگ سطح قند خون خود را به دقت کنترل کنند تا مطمئن شوند که این سطوح خیلی پایین نمی آیند. علاوه بر این، جینسنگ ممکن است اثربخشی داروهای ضد انعقاد را کاهش دهد. به همین دلایل باید قبل از مصرف مکمل، پزشک خود را در جریان بگذارید. توجه داشته باشید که به دلیل عدم انجام برخی مطالعات در این زمینه، مصرف جینسنگ برای کودکان یا زنان باردار و شیرده توصیه نمی شود. در نهایت، برخی شواهد نشان می دهند که استفاده طولانی مدت از جینسنگ می تواند اثربخشی آن را در بدن کاهش دهد.
چکیده مطلب
جینسنگ یک مکمل گیاهی است که به مدت قرن ها در طب چینی مورد استفاده قرار می گیرد. این مکمل، معمولاً به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی مورد توجه قرار می گیرد. علاوه بر این، به تنظیم سطح قند خون کمک کرده و در کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها نیز مفید است. علاوه بر این، جینسنگ ممکن است سیستم ایمنی بدن و عملکرد مغز را تقویت کند، با خستگی مبارزه کرده و علائم اختلال نعوظ را بهبود بخشد. جینسنگ را می توان هم به صورت خام و هم بخارپز مصرف کرد. حتی می توانید آن را به راحتی از طریق عصاره، کپسول یا پودر به رژیم غذایی خود اضافه نمایید. در نهایت، چه بخواهید شرایط خاصی را بهبود بخشید یا به سادگی سلامت خود را تقویت کنید، جینسنگ قطعا ارزش امتحان کردن را دارد. لازم به ذکر است که برای به حداکثر رساندن فواید آن، باید جینسنگ را در دوره های ۲ تا ۳ هفته ای با یک یا دو هفته استراحت بین آنها مصرف نمایید.
تهیه و تنظیم مطلب توسط تیم تولید محتوای بادیمن، استفاده از مطالب بدون ذکر منبع ( بادیمن ) و به منظور مقاصد تجاری پیگرد قانونی دارد.
منابع علمی این مقاله
Chemical Diversity of Panax ginseng, Panax quinquifolium, and Panax notoginseng
Yin and Yang of ginseng pharmacology: ginsenosides vs gintonin
Effects of Panax ginseng on tumor necrosis factor-α-mediated inflammation: a mini-review
Red ginseng abrogates oxidative stress via mitochondria protection mediated by LKB1-AMPK pathway
Anti-inflammatory and Anti-oxidative Effects of Korean Red Ginseng Extract in Human Keratinocytes
Ginseng for health care: a systematic review of randomized controlled trials in Korean literature
Neuroprotective effects of ginsenosides
Effects and mechanisms of ginseng and ginsenosides on cognition
Compound K derived from ginseng: neuroprotection and cognitive improvement
Effects of Panax ginseng on quality of life
Study of the efficacy of Korean Red Ginseng in the treatment of erectile dysfunction
Red ginseng for treating erectile dysfunction: a systematic review
Nutrients and botanicals for erectile dysfunction: examining the evidence
Clinical efficacy of Korean red ginseng for erectile dysfunction
Immune system effects of echinacea, ginseng, and astragalus: a review
Red ginseng and cancer treatment
Recent advances in ginseng as cancer therapeutics: a functional and mechanistic overview
Ginseng consumption and risk of cancer: A meta-analysis
Anti-Fatigue Effects of Small Molecule Oligopeptides Isolated from Panax ginseng C. A. Meyer in Mice
Anti-fatigue activity of the water-soluble polysaccharides isolated from Panax ginseng C. A. Meyer
The effective mechanism of the polysaccharides from Panax ginseng on chronic fatigue syndrome
Efficacy of Ginseng Supplements on Fatigue and Physical Performance: a Meta-analysis
Ginseng on hyperglycemia: effects and mechanisms
Bifidus fermentation increases hypolipidemic and hypoglycemic effects of red ginseng