روغن پالم روغنی گیاهی است که از میوه ی درخت نخل بومی افریقایی (Elaeis Guineensis) تهیه میشود. روغن پالم ممکن است برای پخت و پز و یا به عنوان یک عنصر در غذاهایی مانند کراکر، جایگزین های کره و غذاهای منجمد و همچنین محصولاتی مانند صابون، شامپو، آرایشی و حتی سوخت زیستی از روغن پالم استفاده کرده باشید. با این حال، روشهای تولید روغن پالم برای منابع طبیعی بسیار آسیب زا هستند و باعث تخریب محیط زیست جنوب شرقی آسیا میشوند؛ با این وجود، صنعت روغن نخل ادعا می کند که این محصول نقش مهمی در سیستم غذایی ایفا می کند و در کشورهایی که در آن کشت می شود؛ شغل ایجاد می کند. میخواهیم نگاهی عمیق به تأثیرات زیستمحیطی روغن پالم بیندازیم، این طور به نظر می آید که استفاده درازمدت ما از روغن پالم متهعدانه نیست. در این مقاله مسائل مهم زیست محیطی برای تولید روغن پالم و راه های حمایت از روش های تولید بهتر آن رابررسی میکنیم .
چرا روغن پالم بسیار محبوب است؟
ممکن است ندانیم که روغن پالم چقدر رایج است. در سال ۲۰۲۱ در جهان بیش از ۱۶۷ میلیون پوند (۷۵/۷ میلیون کیلوگرم) از این روغن تولید شده است. پالم در حال حاضر پرمصرف ترین روغن گیاهی در جهان است و انتظار می رود تقاضا برای آن فقط افزایش پیدا کند. محبوبیت این روغن در طول انقلاب صنعتی قرن ۱۸ و ۱۹ و سپس در چند دهه گذشته افزایش یافت؛ چون تولید کنندگان به دنبال مواد همه کاره به عنوان جایگزین چربی های ترانس در غذاهای فرآوری شده هستند. روغن پالم هم به عنوان یک نگهدارنده عمل می کند، هم در دمای بالا پایدار می ماند . طعم ملایم و بافتی صاف دارد. به علاوه، تهیه و تولید آن مقرون به صرفه است. در دهه ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ که صنایع غذایی به امتیازات روغن پالم پی بردند، استفاده از آن بسیار افزایش یافت. این روغن در حال حاضر در نیمی از کالاهای مصرفی استفاده می شود.
پیامد های زیست محیطی استفاده از روغن پالم
فقط چند شهرستان (بیشتر در اندونزی و مالزی) حدود ۸۵ درصد روغن پالم کره زمین را تولید می کنند. با اینکه بیشترین تأثیر تولید پالم بر بخشهایی از آسیای جنوب شرقی، آفریقا و آمریکای لاتین که در آنها روغن نخل کشت میشود، گذاشته میشود؛ اما اثرات آن بر محیط زیست بسیار قابل توجه است. تلفات و پیامد نهایی تولید روغن پالم میتواند بسیار جدی تر باشد. برخی از قابل توجه ترین نگرانی های زیست محیطی مربوط به تولید روغن پالم عبارتند از:
- جنگل زدایی: تخمین زده می شود که در برخی از مناطق آسیا، روغن پالم علت نیمی از جنگل زدایی ها است. جنگل زدایی برای کشاورزی، باعث آزاد شدن گاز های گلخانه ای میشود که، میتوانند منجر به تخریب و تهدید تنوع زیستی شوند.
- آلودگی :تولید انبوه یک محصول کشاورزی مانند روغن پالم در هر صورت منجر به رواناب و آلودگی خاک و آبراهه های مجاور می شود. جنگل زدایی برای ایجاد راه برای محصولات روغن نخل نیز علت اصلی آلودگی هوا است .
- از دست دادن تنوع زیستی : در نتیجه جنگلزدایی و از بین رفتن زیستگاه طبیعی، جمعیت بسیاری از پرندگان، فیلها، اورانگوتانها و ببرها به شکل صعودی در کشورهایی که روغن پالم تولید میکنند در معرض تهدید یا در خطر انقراض قرار گرفته اند.
- گرم شدن کره ی زمین: جنگل زدایی برای ایجاد مزارع روغن نخل با انتشار مقادیر بیش از حد گازهای گلخانه ای در جو تاثیر زیادی در گرم تر شدن کره ی زمین دارد.
- رشد صعودی تقاضا: پیش بینی می شود تقاضای روغن پالم طی ۱۰ سال آینده همچنان رو به افزایش باشد. تولید آن می تواند در برخی مناطق ۱۰۰ درصد یا بیشتر رشد کند و عوارض زیست محیطی آن را افزایش بدهد.
به طرز متناقضی، گرمایش جهانی نیز بر رشد درخت نخل تاثیر نامطلوب دارد. برخی از گونه های نخل در دماهای گرم تر رشد کمی دارند؛ همچنین سیل ناشی از افزایش سطح دریاها نیز کشورهای تولید کننده روغن نخل مانند اندونزی را تهدید می کند .
روش های کنترل تولید روغن پالم
پروسه کنترل تولید روغن پالم به آرامی انجام میشود و گاهی اوقات اصلاً قابل کنترل نیست. این وضعیت باعث ایجاد تنش بین منافع شرکت ها و مصرف کنندگان با گروه های محیط زیست می شود که خواستار تغییر در روش تولید روغن پالم هستند. کنترل تولید روغن پالم ممکن است به قیمت های بالاتر برای کالاهای مصرفی، دستمزد کمتر و از دست دادن کار برای افرادی که روغن پالم تولید می کنند منجر شود. با این حال، انتشار بیش از حد کربن که در اثر جنگل زدایی اتفاق می افتد؛ تهدیدی برای جامعه و محیط زیست است. این مسائل فقط بخشی از چیز های است که میبایست در نظر گرفته شوند. محققان پیشتهاد کرده اند که فقط از زمین هایی که در حال حاضر به خاطر تولید پالم جنگل زدایی شده اند برای تولید پالم استفاده شود که به این ترتیب از خاک های غنی از کربن مانند جنگل های زغال سنگ محافظت شود.
تلاش های بین المللی در رابطه با کاهش و کنترل تولید و مصرف روغن پالم
سازمانهایی مانند اتحادیه روغن نخل اروپایی (EPOA) تعهداتی را علیه جنگلزدایی، بهرهبرداری از زمین و توسعه جنگلهای ذغال سنگ امضا کرده اند. فروشگاههای مواد غذایی مانند Iceland Foods، اقلام فروشگاهی را برای حذف روغن پالم دوباره فرموله کردند. حتی برخی از دولت ها هم وارد عمل شده اند. هدف بیانیه ۲۰۱۵ آمستردام حذف روغن پالمی بود که گواهی پایداری تا سال ۲۰۲۰ را ندارد . در این بیانیه ۹ کشور از جمله فرانسه و بریتانیا در حال همکاری هستند که برای جنگل زدایی متعهد شده اند. اما علی رغم این تلاش ها، به دلیل نفوذ شرکت ها و کمبود منابع، اجرای آن به چالش کشیده شده است. به عنوان مثال، تلاش ها در مورد تعهد روغن پالم اندونزی (IPOP) موفقیت کمتری به همراه داشت. IPOP که تعهدی است مبنی بر توقف جنگل زدایی و توسعه جنگل های ذغال سنگ نارس، در سال ۲۰۱۴ توسط بزرگترین صادرکنندگان روغن نخل اندونزی امضا شد؛ اما تنها چند سال بعد، اجرای آن به دلیل عدم سازماندهی و فشار خارجی از سوی صنعت روغن پالم متوقف شد. هر چند که بعضی از فعالان به این عهدنامه انتقاد کردند که صرفا یک ترفند تبلیغاتی و سیاسی است،که فقط باعث افزایش تشریفات اداری در مورد حفظ محیط زیست میشود.
آیا باید از مصرف روغن پالم اجتناب کرد؟
این یک انتخاب شخصی است که آیا تصمیم می گیرید از مصرف روغن نخل خودداری کنید یا سعی کنید فقط از روغن های پالمی استفاده کنید که به شکل پایدار تهیه شده اند. چالش های پیرامون مصرف روغن پالم عبارتند از:
- محیط زیست
- تغییرات آب و هوایی
- کشاورزی بدون آسیب به محیط طبیعی
- حفظ حقوق مردم بومی برای مدیریت سرزمینشان
- حقوق بشر
- حقوق کارگران
- قوانین کار کودکان
واضح است که تولید روغن پالم در شکل فعلی آن متعهدانه و پایدار نیست. علاوه بر این، سازمانهایی مانند عفو بینالملل، مجمع بینالمللی حقوق کار، و دیدهبان حقوق بشر، صنعت روغن نخل را به دلیل به کار کشیدن از کودکان، ناتوانی در حفاظت از سرزمینهای بومیان و سایر موارد نقض حقوق بشر متهم کردهاند. با این حال، جایگزین کردن روغن پالم با روغن های گیاهی دیگر هم گزینه مناسبی نیست چون سایر محصولات روغن نباتی از منابع بیشتری استفاده می کنند و در نتیجه سهم بیشتری در تغییرات آب و هوایی نسبت به روغن پالم دارند؛ در حالی که رشد محصولات نخل کارامد تر است و خروجی بیشتری نسبت به سایر گیاهان روغنی دارد.
اگر روغن های پالم گیاهی مسئولانه و پایدار تولید شده باشد چه؟
اگر روغن پالم به صورت اخلاقی و و تحت تعهدات محیط زیست تولید میشد؛ میتوانست فواید زیادی داشته باشد. جدا از اینکه روغن پخت و پز است، به عنوان صابون و سوخت نیز به خوبی عمل می کند. به علاوه، مردم در آفریقا هزاران سال است که با روغن نخل آشپزی می کنند. روغن پالم فواید تغذیه ای زیادی نیز دارد. زیرا حاوی چربیهای سالم، آنتیاکسیدانهای متعدد و ویتامینهای A و E است. روغن پالم تصفیه نشده که روغن پالم قرمز نیز نامیده میشود؛ دارای بیشترین مقدار مواد مغذی است؛ چون در فرآوری آن از پرس سرد به جای فرآیند گرم کردن استفاده میشود. نتایج تحقیقات در مورد مواد مغذی روغن پالم متناقض است؛ اما قطعا از چربی های ناسالم تر مانند چربی های ترانس بهتر و سالم تر است.
شما می توانید به روش های زیر نسبت به تاثیرات مخرب روغن پالم اقدام کنید
- شناخت اسامی مربوط به روغن پالم:
برای شناسایی روغن پالم پنهان در محصولات خوراکی یا بهداشتی تشخیص آن در لیست مواد تشکیل دهنده ضروری است. اگر تصمیم به کاهش استفاده از روغن پالم گرفته اید نیز بسیار مهم است. برخی از رایج ترین ترکیبات مشتق شده از روغن پالم عبارتند از:
- Palmate
- Palmitate
- سدیم لورت سولفات (گاهی در بردارنده روغن پالم است)
- سدیم لوریل سولفات (گاهی در بردارنده روغن پالم است)
- گلیسریل استئارات
- اسید استریک
- روغن نباتی (گاهی در بردارنده روغن پالم است)
- شناخت مجوز ها
خرید روغن پالمی که دارای تائیدیه از نهاد های معتبر است به بزرگان این صنعت نشان میدهد که مصرف کنندگان نگران مسائل اخلاقی و زیست محیطی در مورد تولیدات روغن پالم هستند. برخی از مجوز ها ممکن است به شکل نماد روی برچسب های محصولات طراحی شده باشند.برخی از آنها عبارنت اند از:
- انجمن پایداری محیط زیست (RSPO): تولیدکنندگان روغن پالم باید متعهد شوند که فرآیندهای تولید آنها با معیارهای پایداری محیط زیست تعیین شده توسط RSPO مطابقت دارد.
- گواهینامه بین المللی پایداری محیط زیست و کربن (ISCC): سازمانهای مجاز باید به توقف جنگلزدایی، حفاظت از خاک و آب و حفاظت از حقوق بشر و کارگران متعهد باشند.
- معاهده جنگل های بارانی: مزارع کشت نخل باید استانداردها را در زمینه های مختلف پایداری اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی رعایت کنند. مالزی و اندونزی هر کدام دارای برنامه های صدور گواهینامه توسط دولت هستند.
- گواهینامه روغن نخل پایدار مالزی (MSPO): گواهینامه ملی مالزی استانداردهای مدیریت اصولی و زنجیره تامین را در کارخانه های فراوری روغن نخل بررسی می کند.
- گواهینامه روغن پالم پایدار اندونزی (ISPO): دولت اندونزی به تولید کنندگانی که پایداری را رعایت میکنند مجوز میدهد.
با این حال، حامیان محیط زیست اعتبار چنین برنامه هایی را به دلیل نفوذ صنعت روغن نخل کم اعتلار و در مواردی نامعتبر دانسته اند.
- درخواست شفافیت از صنعت روغن پالم
بدون اینکه از تماس و مواجهه مستقیم با با تولید کنندگان و توزیع کنندگان و شرکت هایی که از روغن پالم در محصولات خود استفاده میکنند بترسید؛ در مورد عملکردشان از آنها سوال کنید و آن ها را تشویق کنید که به سمت روغن پالم پایدار تغییر موضع بدهند. با امضای نامه های آنلاین، ارسال ایمیل، یا پیوستن به اعتراضات، میتوانید شرکتهایی را که به روغن پالم متکی هستند را تحت فشار بگذارید تا اصول پایداری را اتخاذ کنند.
- به تحت فشار قرار دادن ادامه دهید
سیاست های ترویج روغن پالم پایدار: از سیاست دولت می توان برای توقف جنگل زدایی و ترویج روغن پالم پایدار استفاده کرد. سیاست های خاصی که اثرات زیست محیطی روغن پالم را کاهش می دهد عبارتند از:
- ممنوعیت جنگل زدایی :ایجاد پارک های ملی، محدود کردن روش های پاکسازی و ممنوعیت جنگل زدایی در مناطق شکننده می تواند از جنگل های بارانی و اکوسیستم های حیاتی محافظت کند.
- معیارهای تجاری سختگیرانه تر: کشورها باید تصمیم بگیرند که فقط روغن پالم و محصولات روغن پالم را که به روشی پایدار رشد می کنند وارد کنند.
- مقررات کاربری اراضی: دولتها باید اجبار کنند که نخلکاری ها فقط در زمینهایی ادامه پیدا کند که چندین سال است جنگل زدایی شدهاند.
مجوز ها و تعهدات پایداری گامی در مسیر درست است؛ اما صنعت روغن نخل نیاز به بازنگری سیستماتیک دارد تا بتواند در آینده دوام پیدا کند. ایستادن در مقابل یک صنعت بزرگ مانند لابی روغن نخل کاری دلهره آور است؛ اما شما تنها نیستید. وقتی شهروندان عادی برای هدف مورد نظرشان دور هم جمع می شوند؛ می توانند به نتایج خارق العاده ای دست یابند.
برخی از راههای مبارزه برای تغییر در تولیدات روغن پالم عبارتند از:
- امضای طومارها: گروههای محافظ محیط زیست مانند صلح سبز طومارهای آنلاین برای جلوگیری از اثرات مضر روغن پالم ترتیب میدهند.
- پیوستن به اعتراضات: گروه هایی را پیدا کنید که در راستای آگاه کردن مردم در مورد اثرات روغن پالم فعالیت میکنند. روش دیگر حمایت پرهیز از خرید و مصرف روغن پالم ناپایدار است.
- انتشار خبر: بسیاری از مردم هنوز از اثرات مضر روغن پالم بر جوامع و محیط زیست بی اطلاع هستند. شما می توانید با کمک به آموزش دیگران در مورد روغن پالم، مدافع تغییر باشید.
سخن پایانی
روغن پالم در سیستم غذایی و محصولات رایج خانگی به وفور یافت می شود. با این حال، اثرات منفی زیست محیطی آن عمیق است. اگرچه برخی اقدامات مشخص، مانند توقف جنگلزدایی و پرورش نخل تنها در زمینهایی که قبلا جنگل زدایی شده اند؛ میتواند اثرات زیستمحیطی روغن نخل را کاهش دهد؛ اما صنعت روغن نخل تاکنون در برابر این تغییرات مقاومت کرده است. بنابراین، اگر نگران تأثیر روغن پالم بر دنیای اطراف خود هستید؛ با محدود کردن استفاده از روغن پالم و خرید محصولاتی که دارای گواهی پایداری هستند، میتوانید تاثیر گذار باشید. این کره خاکی نیازمند حفاظت است چرا که تمامی گونههای زنده از جمله انسان برای بقا نیازمند آن هستند و عدم حفاظت زیست محیطی در طولانی مدت و حتی کوتاه مدت میتواند اثراتی غیر قابل بازگشت بر آن گذاشته و بقای نسل بشر و همهی گونه های زنده را روی زمین با خطر انقراض مواجه نماید.
تهیه و تنظیم مطلب توسط تیم تولید محتوای بادیمن، استفاده از مطالب بدون ذکر منبع ( بادیمن ) و به منظور مقاصد تجاری پیگرد قانونی دارد.
منبع: https://www.healthline.com/nutrition/palm-oil-deforestation