تریبولوس تتریس چیست؟ هرآنچه میبایست در مورد تریبولوس بدانید

آیا تریبولوس واقعا مفید است؟ امروزه بسیاری از مکمل‌ های غذایی از گیاهانی تولید می شوند که از زمان ‌های قدیم به ‌عنوان دارو مورد استفاده قرار می گرفته اند. یکی از این گیاهان، تریبولوس با شهرت فارسی “خارخاسک” است که گفته می ‌شود مزایای متعددی برای سلامتی ما دارد، از جمله کاهش قند خون و کلسترول، تغییر سطح هورمون‌ ها و افزایش عملکرد و میل جنسی. در ادامه مقاله، با اثرات این گیاه شگفت انگیز بر سلامتی و اینکه آیا باید آن را به عنوان یک مکمل غذایی مصرف کنیم یا خیر، آشنا خواهیم شد. از اینکه تا پایان این مطلب بادی من را همراهی می نمایید، سپاسگزاریم.

تریبولوس چیست؟

تریبولوس با نام علمی Tribulus Terrestris یک گیاه کوچک یک ساله با برگ های نامساوی و با طبیعت گرم خشک است که با نام های puncture vine, Gokshura, caltrop  و goat’s head نیز شناخته می شود. این گیاه در بسیاری از نقاط مانند بخش هایی از اروپا، آسیا، آفریقا و خاورمیانه رشد می کند. هم ریشه و هم میوه تریبولوس در طب سنتی چینی و طب آیورودای هندی مورد استفاده دارویی قرار گرفته است. این گیاه از اثرات گوناگونی برخوردار بوده و عمدتا برای افزایش میل جنسی، سالم نگه داشتن مجاری ادراری و کاهش تورم استفاده می شود. تریبولوس امروزه به طور گسترده ای به عنوان یک مکمل سلامت عمومی و همچنین در مکمل هایی که سطح تستوسترون را افزایش می دهند به کار می رود.

تریبولوس و تاثیر آن سلامت قلب و قند خون

اگرچه تریبولوس عمدتا به دلیل اثراتی که بر عملکرد جنسی و تستوسترون دارد، مصرف می شود، اما سایر مزایای آن نیز در چندین پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. یک پژوهش اثرات مصرف روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم تریبولوس را در ۹۸ آزمودنی زن مبتلا به دیابت نوع ۲ بررسی کرد. پس از سه ماه، زنانی که از این مکمل استفاده می ‌کردند، سطح قند و کلسترول خون پایین‌ تری را در مقایسه با کسانی که دارونما مصرف نمودند، تجربه کردند.  مطالعات حیوانی نیز نشان داده اند که خارخاسک ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد، به محافظت در برابر آسیب عروق خونی کمک کرده و مانع از افزایش کلسترول شود. البته درست است که این یافته ‌ها امیدوارکننده به نظر می‌رسند، اما قبل از اینکه بتوان فواید این گیاه را برای سلامتی انسان ها توصیه نمود، تحقیقات بیشتری لازم است.

تریبولوس تستوسترون را در انسان افزایش نمی دهد

با یک جستجوی آنلاین سریع برای مکمل های تریبولوس متوجه خواهید شد که بسیاری از محصولات تولید شده شده با این گیاه روی افزایش تستوسترون تمرکز دارند. در همین راستا، یک مقاله مروری نتایج ۱۲ پژوهش را در مورد اثرات این گیاه در مردان و زنان ۱۴ تا ۶۰ ساله تجزیه و تحلیل کرد. این مطالعات بین ۲ تا ۹۰ روز به طول انجامید و شرکت کنندگان شامل افراد سالم و کسانی بودند که مشکلات جنسی را تجربه می کردند.  در نهایت، محققان دریافتند که این مکمل باعث افزایش تستوسترون نمی شود. پژوهشگران دیگر نیز نشان دادند که تریبولوس ممکن است تستوسترون را در برخی از مطالعات حیوانی افزایش دهد، اما این اثر معمولاً در انسان ها مشاهده نمی شود.

تریبولوس ممکن است میل جنسی را افزایش دهد

حتی اگر این گیاه سبب افزایش تستوسترون نشود، ممکن است میل جنسی را افزایش دهد. محققین نشان دادند اگر مردانی که میل جنسی آنها پایین است، روزانه ۷۵۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم تریبولوس را به مدت دو ماه مصرف کنند، میل جنسی آنها تا ۷۹ درصد افزایش می‌یابد. بنابراین افزایش میل جنسی ممکن است به تنظیم سیستم هورمونی بدن کمک نماید و در نهایت افزایش سطوح تستوسترون به صورت طبیعی از این طریق حاصل شود. همچنین اثبات شد که ۶۷ درصد از زنان با میل جنسی بسیار پایین، پس از مصرف مکمل های ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی گرمی به مدت ۹۰ روز، افزایش میل جنسی را تجربه کردند. مطالعات دیگر نیز گزارش داده اند که مکمل های حاوی این گیاه میل جنسی، برانگیختگی و رضایت را در زنان با میل جنسی کم بالا می برد. با این حال، تحقیقات در مورد مردان مبتلا به اختلال نعوظ نتایج متفاوتی را به همراه داشته است. برخی از تحقیقات نشان می دهند که مصرف ۸۰۰ میلی گرم از این مکمل در روز ممکن است به طور موثری اختلال نعوظ را درمان نکند. با این حال، گزارشات دیگر بهبود معناداری را در نعوظ و رضایت جنسی با دوز ۱۵۰۰ میلی گرم در روز نشان دادند. اما در کل و در حالی که به نظر می رسد تریبولوس ممکن است میل جنسی را در زنان و مردان بهبود بخشد، هنوز تحقیقات بیشتری برای روشن شدن این قضیه مورد نیاز است.

تریبولوس ترکیب بدنی یا عملکرد ورزشی را بهبود نمی بخشد

افراد ورزشکار به طور مکرر از مکمل های تریبولوس برای بهبود ترکیب بدنی خود و به منظور حجم دهی عضلات یا کاهش چربی استفاده می کنند. دلیل این موضوع ممکن است تا حدی به شهرت این گیاه به عنوان یک تقویت کننده تستوسترون بازگردد، اما تحقیقات نشان می دهند که شاید این ادعاها درست نباشد. در واقع، تحقیقات در مورد اینکه آیا این گیاه ترکیب بدنی یا عملکرد را در افراد فعال و ورزشکاران بهبود می بخشد، بسیار محدود است. در همین زمینه، یک پژوهش بررسی نمود که چگونه مکمل های تریبولوس بر عملکرد بازیکنان نخبه راگبی مرد تأثیر می گذارد. آزمودنی ها این مکمل را در طول پنج هفته تمرین با وزنه مصرف کردند. با این حال، در پایان مطالعه، هیچ تفاوتی در بهبود قدرت یا ترکیب بدنی بین گروه مکمل و دارونما وجود نداشت. مطالعه دیگری نشان داد که مصرف هشت هفته‌ای این مکمل به همراه یک برنامه ورزشی، ترکیب بدنی، قدرت یا استقامت عضلانی را بیشتر از دارونما بهبود نمی بخشد.  متاسفانه، هیچ تحقیقی در مورد اثرات گیاه خارخاسک در زنان ورزشکار در دسترس نیست. با این حال، این احتمال وجود دارد که این مکمل ها نیز در این جمعیت بی اثر باشند.

بررسی سایر مزایای تریبولوس

علاوه بر اثرات این گیاه که در مطالب بالا مورد بحث قرار گرفت، این ماده با چندین مزیت دیگر در بدن همراه است:

• تعادل مایعات: این گیاه ادرارآور بوده و تولید ادرار را افزایش می دهد.
• سیستم ایمنی: تحقیقات نشان داده اند دادن این مکمل به موش ها، فعالیت سیستم ایمنی آنها را افزایش می دهد.
• مغز: تریبولوس به عنوان بخشی از یک مکمل چند عنصری می تواند با اثرات ضد افسردگی در موش ها همراه باشد.
• التهاب: آزمایشات اثرات ضد التهابی این مکمل را نشان داده اند.
• تسکین درد: دوز بالای این مکمل می تواند درد در موش ها را تسکین بخشد.
• سرطان: تحقیقات اثر ضد سرطانی احتمالی خارخاسک را نشان داده اند.

با این حال، همه این اثرات فقط روی حیوانات یا لوله‌ های آزمایش مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، و حتی در آن زمان، شواهد بسیار محدود بوده است. در نتیجه، تحقیقات بسیار بیشتری، چه در حیوانات و چه در انسان ها، لازم است تا مشخص شود آیا خارخاسک با این مزایا همراه است یا خیر.

دوز، ایمنی و عوارض جانبی تریبولوس تتریس

محققان دوزهای متعددی را برای ارزیابی اثرات گیاه خارخاسک آزمایش نموده اند. مطالعاتی که به بررسی اثر کاهش قند خون می‌پردازند، از ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز استفاده می‌کنند، در حالی که تحقیقاتی که افزایش میل جنسی را مورد بررسی قرار می‌ دهند، دوزهای ۲۵۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم در روز را به کار می برند.  تحقیقات دیگر دوزهایی را نسبت به وزن بدن تجویز کردند. به عنوان مثال، چندین پژوهش از دوزهای ۴ژ۵ تا ۹ میلی گرم در هر پوند ( ۱۰ تا ۲۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم ) وزن بدن استفاده نمودند. بنابراین، اگر در حدود ۱۵۵ پوند ( ۷۰ کیلوگرم ) وزن داشتید، باید دوز ۷۰۰ تا ۱۴۰۰ میلی گرم در روز مصرف کنید.

ساپونین ها در تریبولوس

ساپونین ها (Saponins) ترکیبات شیمیایی موجود در تریبولوس بوده و تصور می شود که مزایای متعدد این مکمل از این ماده نشات می گیرد. بسیاری از مکمل ها دوز را همراه با درصد ساپونین ها ذکر می کنند که این به مقدار مکملی که از این ترکیبات تشکیل شده اشاره دارد. به طور معمول مکمل های تریبولوس حاوی ۴۵ تا ۶۰ درصد ساپونین هستند. نکته مهم این است که با درصد بیشتر ساپونین ها، دوز کمتری باید مصرف شود، زیرا مکمل غلیظ تر است.

تریبولوس حداقل عوارض جانبی را داراست

چندین پژوهش مختلف با استفاده از دوزهای مختلف نشان داده اند که تریبولوس با حداقل عوارض جانبی همراه است. این عوارض جانبی غیرمعمول شامل مشکلات جزئی معده یا رفلاکس می باشند. با این حال، یک پژوهش روی موش ‌ها این عوارض را بررسی نمود و نشان داد که آسیب احتمالی کلیه با مصرف این مکمل وجود دارد. همچنین، یک مورد از سمی بودن تریبولوس در مورد مردی گزارش شد که آن را در برابر سنگ کلیه مصرف کرده بود. به طور کلی، این مکمل دارای عوارض جانبی مضری نیست. اما در هر صورت مهم است که تمام خطرات و مزایای احتمالی آن را در نظر بگیرید. پس اگر می خواهید از تریبولوس استفاده کنید، مطمئن شوید که دوز مناسب آن را طبق نظر یک متخصص مصرف می نمایید.

سخن پایانی

تریبولوس یک گیاه کوچک با برگ های نامساوی است که طی سال های متمادی در طب سنتی چین و هند مورد استفاده قرار می گیرد. در حالی که مزایای زیادی برای این گیاه ذکر شده اما بسیاری از آنها تنها بر روی حیوانات مورد بررسی قرار گرفته‌اند. اما در مورد انسان ها نیز شواهدی وجود دارند که نشان می دهد این مکمل می تواند قند خون و سطح کلسترول را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ بهبود بخشد. هر چند آن تستوسترون را افزایش نمی دهد، اما ممکن است میل جنسی را در مردان و زنان بهبود بخشد. علاوه بر این، تریبولوس ترکیب بدنی یا عملکرد ورزشی را نیز بالا نمی برد. در حالی که بیشتر تحقیقات نشان می دهند که این مکمل بی خطر بوده و فقط با عوارض جانبی جزئی همراه است، گزارشات جداگانه ای در مورد سمی بودن آن ارائه شده است. در نهایت به خاطر داشته باشید که باید فواید و خطرات تریبولوس را مانند تمامی مکمل ها، قبل از مصرف در نظر بگیرید.

تهیه و تنظیم مطلب توسط تیم تولید محتوای بادی‌من، استفاده از مطالب بدون ذکر منبع ( بادی‌من ) و به منظور مقاصد تجاری پیگرد قانونی دارد.