اکثر ما می دانیم که ظاهر بیرونی ما چیزی در مورد سلامت درون ما می گویند. مو نیز جزء همین دسته به شمار می رود. اگر شما از موهای خود ناراضی هستید، در ابتدا باید دلایل اصلی کم پشت بودن آن مشخص شود. اما لازم نیست که نگران باشید زیرا گزینه های زیادی برای رشد مجدد و تقویت موها وجود دارند. شما می توانید با پزشک خود صحبت کرده تا او هرگونه بیماری زمینه ای را بررسی نموده و درمان کند.
دلایل اصلی ریزش مو شامل بیماری تیروئید، بیماری خود ایمنی، تغذیه ناکافی، استرس و یا مشکلات روده ای است که منجر به جذب ضعیف مواد مغذی می شود. به طور معمول از دست دادن روزانه ۱۰۰ تار مو مشکلی را ایجاد ننموده و طبیعی است. چرخه های رشد مو معمولا باعث برخی ریزش ها می شوند. اما می توانید از پزشک خود سوال کنید که آیا ریزش موی شما بیش از حد به نظر می رسد یا خیر و برای رشد بیشتر آنها مشاوره بگیرید. در ادامه با ده روش طبیعی که از طریق آنها می توانید سلامت موهای خود را بهبود بخشید آشنا خواهیم شد.
پروتئین
اساسی ترین و مهمترین نیاز برای رشد مو، مصرف کافی پروتئین است. یک زن بالغ به طور متوسط باید چهل و شش گرم و یک مرد بالغ، پنجاه و شش گرم پروتئین مصرف کند. ورزشکاران، زنان باردار یا شیرده و نیز اشخاصی که دوره نقاهت یک بیماری را سپری می کنند باید مقدار بیشتری از پروتئین را در برنامه غذایی خود جای دهند.
گوشت و ماهی بهترین منابع پروتئین هستند. علاوه بر این دو، پروتئین را می توان در تخم مرغ، لبنیات، لوبیا، آجیل و مقدار کمی غلات یافت. همچنین سعی کنید که روزانه انواع غذاهای تازه را مصرف کنید.
مدیریت استرس
استرس یکی از دلایل مهم و شناخته شده ریزش موها به شمار می رود. افزایش سطح هورمون استرس یعنی کورتیزول می تواند ریزش موها را سرعت بخشد. استروژن نیز در صورت اختلال می تواند یکی از علل ریزش موها باشد. به طور کلی استرس می تواند منجر به خواب ضعیف، افزایش سطح کورتیزول و در نتیجه عدم تعادل قند خون شود.
تعادل قند خون
عدم تعادل قند خون، احساس گرسنگی و بد خلقی به دلیل طولانی شدن مدت زمان میان وعده های غذایی می تواند منجر به ریزش موی بیشتر شود. از این رو سعی کنید مصرف شکر فرآوری شده و کربوهیدرات های ساده را به حداقل برسانید.
سعی کنید میان وعده های پروتئینی و به طور کلی وعده های غذایی را در زمان های معین مصرف کنید. اگر هم احساس می کنید نوسانات قند خون زیادی در طول روز دارید و این تغییرات زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار می دهند با پزشک خود صحبت کنید.
کلاژن
امروزه مکمل های کلاژن به عنوان محصولی برای تقویت سلامت پوست، مو و ناخن بسیار محبوب شده اند. کلاژن را می توان از ماهی، طیور و سایر دام ها تولید نمود. در حقیقت، این ماده از اجزای اصلی بافت پیوندی حیوانات و انسان ها به شمار می رود و قسمت مهمی از استخوان ها، غضروف ها، پوست، تاندون و رباط ها را تشکیل می دهد.
تحقیقات در مورد اثر بخشی مصرف کلاژن به عنوان یک مکمل هنوز محدود است اما مطالعات ابتدایی نشان داده اند که این ماده برای کشسانی پوست و آبرسانی آن و به طور کلی برای جلوگیری از پیری پوست بسیار مفید است. آن همچنین می تواند در بهبود و ترمیم زخم موثر باشد. مصرف کلاژن معمولا بی خطر بوده و هیچ گونه عوارض جانبی در مورد آن گزارش نشده است.
آب قلم (Bone Broth)
آب قلم روشی خارق العاده برای به دست آوردن ریز مغذی ها و درشت مغذی های مهم از جمله ویتامین ها، مواد معدنی، چربی، پروتئین و کلاژن است. شما می توانید این عصاره مقوی را به راحتی در منزل آماده نموده و یا از بیرون خریداری کنید. در واقع شما می توانید آب قلم را به راحتی از استخوان هایی که قبلا مصرف کرده اید تهیه کنید.
شما می توانید برای تهیه آن، مواد را به مدت ۱۲ تا ۲۴ ساعت درون یک ظرف و با شعله کم روی اجاق گاز قرار داده و نمک و گیاهان تازه یا خشک به آن بیفزایید تا طعم خوبی به خود بگیرد.
زینک
زینک یک ریزمغذی مهم است که در درجه اول می توان آن را از مصرف گوشت و ماهی به دست آورد.سطح ناکافی از این ماده در کسانی که مبتلا به اختلالات گوارشی هستند و یا کسانی که گوشت نمی خورند معمول است.
مطالعات متعددی در مورد کمبود زینک و ریزش مو انجام شده اند که بسته به جمعیت بیمار، دارای اثربخشی متفاوتی هستند. شما می توانید در مورد دوز مناسب زینک برای نیازهای شخصی خود از پزشکتان مشاوره بگیرید.
آهن
سطح پایین آهن در رشد ضعیف مو و ریزش غیر طبیعی آن و همچنین خستگی نقش بسزایی ایفا می نماید. کمبود آهن می تواند به کم خونی یا سطح پایین گلبول های قرمز منجر شود. در واقع زمانی که به اندازه کافی گلبول قرمز ندارید، اکسیژن و مواد مغذی به طور مناسب در بدن شما گردش نمی کنند و در نتیجه رشد موهای شما نیز دچار اختلال می شود.
در همین راستا، شما می توانید از پزشک خود بخواهید که آزمایش خون شما را بررسی نماید و ببیند که آیا به آهن احتیاج دارید یا خیر. زیرا مصرف زیاد آن نیز می تواند مضر باشد و افرادی که دارای شرایط خاصی هستند هرگز نباید مکمل آهن مصرف کنند.
ویتامین ث
کمبود ویتامین سی به خودی خود یا در حقیقت به تنهایی نمی تواند باعث ریزش مو شود اما رشد موهای سالم کمک زیادی می نماید. مصرف ویتامین سی به همراه آهن به جذب بهتر آهن نیز کمک می کند. در واقع شما می توانید در صورت کمبود آهن، با مصرف ویتامین سی سطح آهن بدن خود را سریع تر تقویت کند. علاوه بر این، تشکیل کلاژن در بدن به میزان کافی ویتامین سی بستگی دارد.
سلنیوم
سلنیوم یک ماده مغذی بسیار مهم برای تولید قوی ترین آنتی اکسیدان بدن، گلوتاتیون به شمار می رود. کمبود سلنیوم می تواند با تغییر در رنگدانه های مو همراه باشد. مطالعه ای در مورد بیمارانی که شیمی درمانی می کردند نشان داد که ریزش مو در این افراد با مصرف کمتر مکمل سلنیوم در ارتباط است.
به طور کلی، قبل از مصرف مکمل ها درباره هرگونه تداخل دارویی با پزشک خود مشورت کنید. برای مثال، سلنیوم اضافی سمی است و برای دوز مناسب آن باید با یک متخصص صحبت کنید. آجیل برزیلی یک منبع بسیار عالی از سلنیوم می باشد.
ویتامین های گروه B
ویتامین های گروه B که غالبا ب – کمپلکس نامیده می شوند، از تعدادی ویتامین بسیار متفاوت تشکیل شده اند. علیرغم تفاوت های این ویتامین ها آنها با یکدیگر همپوشانی داشته و چهار مورد از آنها نقش مهمی را در سلامت موها ایفا می کنند: ریبوفلاوین (ویتامین B2)، بیوتین (ویتامین B7)، فولات (ویتامین B9) و کوبالامین (ویتامین B12). در صورتی که شما یک رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باشید نیازی به مصرف مکمل های ویتامین ب پیدا نخواهید کرد. با این حال، کمبود آن می تواند در اثر جذب ضعیف مواد مغذی، مصرف ناکافی آن یا استرس بیش از اندازه رخ دهد.
کمبود ریبوفلاوین در کشورهای پیشرفته به ندرت اتفاق می افتد زیرا رژیم مردمان این کشورها غذاهای متنوعی را شامل می شود. مصرف مکمل معمولا غیر ضروری است اگرچه گاهی اوقات، از دوزهای بالای این گروه ویتامین ها برای درمان بیماری های غیر مرتبط با ریزش مو استفاده می شود.
بیوتین توسط بدن ساخته می شود و مصرف مکمل برای افراد سالم نیازی نیست. کمبود این ماده در افرادی که رژیم غذایی متعادلی دارند مشاهده نشده است. کمبود بیوتین ممکن است در افرادی که به الکل اعتیاد دارند، زنان باردار و افرادی که دچار اختلالات دستگاه گوارشی می باشند رخ دهد.
مکمل درمانی می تواند برای سلامت مو، پوست و ناخن مفید باشد. با این حال، شواهد گوناگونی در این زمینه موجود است. برای مثال مصرف مکمل های بیوتین می توانند در نتایج آزمایش خون تداخل ایجاد کنند. از این رو، در صورت استفاده از مکمل های بیوتین قبل از انجام آزمایش خون، پزشک خود را در جریان بگذارید و شاید لازم باشد که برای اطمینان از نتایج دقیق، از مدتی قبل مصرف این ماده را متوقف سازید.
کمبود فولات نیز اکثر رخ می داد تا اینکه غنی سازی غلات در کشورهای پیشرفته به روشی رایج تبدیل شد. استرس، بارداری، مصرف زیاد الکل و سوء جذب مواد غذایی متداول ترین دلایل کمبود این ماده هستند. اشکال مختلف فولات کاربردهای گوناگونی دارند که بهتر است به طور جداگانه تعیین شوند و شامل اسید فولیک و فولات هستند. فولات در برخی از داروهای شیمی درمانی نیز تداخل ایجاد می کند و از این رو بهتر است که در هنگام استفاده از داروهای شیمی درمانی استفاده از این ماده را با تحت نظر پزشک متوقف سازید.
کمبود ویتامین B12 در موارد گوارشی، رژیم های گیاهان و نیز در بدن افراد مسن شایع است. اما افراد سالم با رژیم های غذایی مناسب معمولا به این مکمل نیازی ندارند.
B12 و فولات اغلب در مکمل ها با هم مصرف می شوند زیرا عملکردهای مشابهی در سنتز DNA دارند و برای رشد مهم بسیار مهم هستند. ژنی به نام متیل تترا هیدرو فولات ردوکتاز (methyltetrahydrofolate reductase) یا MTHFR، متابولیسم فولات را تنظیم می کند. افراد مبتلا به این جهش ژنتیکی ممکن است که برای جریان عملکرد فولات و B12 به مکمل های خاصی نیاز داشته باشند. برخی مطالعات نشان داده اند، افرادی که در سلول های قرمز خون خود، سطح ناکافی از فولات و یا B12 دارند، میزان بالاتری از ریزش مو را تجربه می کنند.
یک رویکرد همه جانبه و جامع
رشد مو به تغذیه مناسب، مدیریت استرس و رفع اساسی برخی از ناهنجاری ها بستگی دارد که باید آنها را با کمک پزشک خود رفع کنید. یک رویکرد جامع برای داشتن موهایی سالم، شامل تمامی موارد بالا می شود. علاوه بر این، دوز مناسب مکمل ها نیاز بوده و دوزهای کم می توانند بی اثر و دوزهای بالا، توأم با عوارض جانبی بسیار باشند. برای برخورداری از یک برنامه درمانی منحصربفرد و متناسب با نیازهای شخصی خود می توانید با یک پزشک طب سنتی و یا متخصص تغذیه مشورت کنید.
ترجمه توسط تیم نگارش بادیمن ، استفاده از مطالب بدون ذکر منبع ( بادیمن ) و به منظور مقاصد تجاری پیگرد قانونی دارد.
References:
Alcock RD, Shaw GC, Burke LM. Bone Broth Unlikely to Provide Reliable Concentrations of Collagen Precursors Compared With Supplemental Sources of Collagen Used in Collagen Research. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2019;29(3):265-272. doi:10.1123/ijsnem.2018-0139.
Almohanna HM, Ahmed AA, Tsatalis JP, Tosti A. The Role of Vitamins and Minerals in Hair Loss: A Review. Dermatol Ther (Heidelb). 2019;9(1):51-70. doi:10.1007/s13555-018-0278-6.
Cakir E. Is prediabetes risk factor for hair loss?. Med Hypotheses. 2012;79(6):879. doi:10.1016/j.mehy.2012.09.014.
Choi FD, Sung CT, Juhasz ML, Mesinkovsk NA. Oral Collagen Supplementation: A Systematic Review of Dermatological Applications. J Drugs Dermatol. 2019;18(1):9-16.
Moeinvaziri M, Mansoori P, Holakooee K, Safaee Naraghi Z, Abbasi A. Iron status in diffuse telogen hair loss among women. Acta Dermatovenerol Croat. 2009;17(4):279-284.
Rajoo Y, Wong J, Cooper G, et al. The relationship between physical activity levels and symptoms of depression, anxiety and stress in individuals with alopecia Areata. BMC Psychol. 2019;7(1):48. Published 2019 Jul 23. doi:10.1186/s40359-019-0324-x.
Thom E. Stress and the Hair Growth Cycle: Cortisol-Induced Hair Growth Disruption. J Drugs Dermatol. 2016;15(8):1001-1004.