مولتی ویتامین و مواد معدنی رایج ترین مکمل هایی هستند که در جهان مورد استفاده قرار گرفته و محبوبیت آنها در دهه های اخیر به سرعت افزایش یافته است. برخی از افراد بر این باورند که مولتی ویتامین ها می توانند سلامتی را بهبود بخشیده، جایگزین عادات غذایی بد شده و حتی خطر ابتلا به بیماری های مزمن را کاهش دهند. در ادامه مقاله شواهد علمی موجود درباره این مکمل ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مولتی ویتامین چیست؟
مولتی ویتامین ها مکمل هایی متشکل از ویتامین ها و مواد معدنی مختلف هستند که می توانند نقش مهمی را سلامتی بدن ما ایفا نمایند. با توجه به اینکه هیچ گونه استانداردی برای ترکیبات این نوع مکمل ها وجود ندارد، ترکیبات مغذی آنها بر اساس برند و نوع محصول متفاوت می باشد. مولتی ویتامین ها که همچنین تحت عناوینی چون ماینرال یا به سادگی ویتامین ها نیز شناخته می شوند، در اشکال مختلفی از جمله قرص، کپسول، قرص های جویدنی، پودرها یا مایعات وجود دارند. اکثر مولتی ویتامین ها را باید یک یا دو بار در روز مصرف نمود. از این رو، پس از خریداری آن، لیبل را خوانده و دستورالعمل های دوز توصیه شده را دنبال کنید. این مکمل ها به جز داروخانه ها در فروشگاه های بزرگ یا به صورت آنلاین نیز در دسترس هستند.
ترکیبات اصلی مولتی ویتامین ها
در حدود ۱۳ ویتامین و ۱۵ ماده معدنی هستند که برای سلامتی شما ضروری می باشند. بسیاری از آنها مسئول تولید آنزیم ها و هورمون های بدن میباشند، برخی ایمنی بدن را تقویت می کنند و باعث می شوند که اعصاب و اندام های شما به درستی کار کنند. در حقیقت، بدن شما برای تولید مثل، حفظ، رشد و تنظیم فرآیندهای بدن به این مواد مغذی نیاز دارد. مولتی ویتامین ها می توانند بسیاری از این ویتامین ها و مواد معدنی را ارائه دهند اما در مقادیر مختلف. آنها همچنین می توانند حاوی مواد دیگری از جمله گیاهان، اسیدهای آمینه یا اسیدهای چرب نیز باشند. به خاطر داشته باشید که ترکیبات مولتی ویتامین ها ممکن است از غذاهای واقعی یا به صورت مصنوعی تهیه شده باشند، بنابراین، خرید آن از یک فروشگاه معتبر بسیار ضروری است. شما میتوانید بهترین و با کیفیت ترین مولتی ویتامین های شناخته شده و معتبر را از بادی من خریداری نمائید.
مولتی ویتامین ها و بیماری های قلبی
یکی از علل شایع مرگ و میر در سراسر جهان، بیماری های قلبی می باشد. عده زیادی از افراد تصور می کنند که مصرف مولتی ویتامین ها می تواند مانعی در برابر ابتلا به بیماری های قلبی باشد اما به نظر نمی رسد که تحقیقات به طور قطعی از این مسئله حمایت کنند. برخی از مطالعات نشان می دهند که مصرف مولتی ویتامین ها ریسک ابتلا به حملات قلبی و در نتیجه مرگ و میر را کاهش می دهند، در حالی که بعضی دیگر به چنین یافته هایی دست نیافته اند. در یک پژوهش، اثرات مصرف روزانه مولتی ویتامین ها در بیش از ۱۴۰۰۰ پزشک مرد میانسال برای بیش از یک دهه مورد بررسی قرار گرفت، اما هیچ گونه کاهش در حملات قلبی، سکته مغزی یا مرگ و میر مشاهده نشد. با این حال، یک مطالعه جدید نشان داد که مصرف مولتی ویتامین در بین زنان و نه مردان به مدت بیش از 3 سال، با کاهش خطر مرگ ناشی از بیماری های قلبی همراه بوده است.
مولتی ویتامین ها و سرطان
شواهد مرتبط با مصرف مولتی ویتامین و خطر سرطان نیز به اندازه کافی روشن و صریح نیستند. برخی از مطالعات هیچ تأثیری را در مورد مصرف مولتی ویتامین ها و کاهش سرطان مشاهده ننمودند، در حالی که برخی دیگر ارتباط این دو را معنادار می دانند. در همین راستا، یک بازنگری، پنج آزمون تصادفی کنترل شده را که شامل ۴۷۲۸۹ نفر بودند مورد بررسی قرار داده و نشان داد که ۳۱ درصد مردانی که مولتی ویتامین مصرف می کردند با کاهش خطر ابتلا به سرطان مواجه شدند و این در حالی بود که در مورد زنان اثری مشاهده نشد. دو مطالعه مشاهده ای (observational studies)، نیز که یکی شامل زنان و دیگری شامل مردان بود، استفاده طولانی مدت از مولتی ویتامین را با کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مرتبط دانستند. در نهایت، پژوهش سلامت پزشکان اذعان نمود که استفاده طولانی مدت و روزانه مولتی ویتامین می تواند خطر ابتلا به سرطان را در مردانی که سابقه این بیماری را داشتند و آنهایی که هیچگونه سوابقی مبنی بر این بیماری نداشتند را کاهش دهد.
مزایای دیگر مولتی ویتامین ها درمورد سلامتی
مولتی ویتامین ها در چندین زمینه دیگر از جمله بهبود عملکرد مغز و سلامت چشم نیز مورد بررسی قرار گرفتند.
- عملکرد مغز
چندین پژوهش کوچک که به بررسی جمعیت های خاص پرداختند، نشان دادند که مولتی ویتامین ها می توانند حافظه افراد مسن را تقویت کنند. این مکمل ها همچنین می توانند روحیه و خلق و خوی شما را تحت تأثیر قرار دهند. علاوه بر این، علائم اضطراب و افسردگی نیز کاهش می یابند.
- سلامت چشم
یکی از دلایل اصلی نابینایی در سراسر جهان، دژنراسیون ماکولا وابسته به سن یا تباهی لکه زرد (m Age-related macular degeneration) است. در همین خصوص، یک مطالعه نشان داد که مصرف ویتامین ها و مواد معدنی حاوی آنتی اکسیدان می تواند پیشرفت آن را کند کرده و از آن جلوگیری نماید. علاوه بر این، برخی از شواهد نشان می دهند که این مکمل ها می توانند خطر ابتلا به آب مروارید، یکی دیگر از بیماری های شایع چشمی را کاهش دهند.
عوارض جانبی مولتی ویتامین ها
مولتی ویتامین ها ممکن است در برخی موارد مضر باشند. دوز مصرفی یکی از فاکتورهای اساسی است که در زمان مصرف باید در نظر داشته باشید. اگرچه برخی از افراد دوزهای زیاد برخی از ویتامین ها و مواد معدنی را قابل قبول می دانند، اما مقادیر زیاد آن می تواند مضر باشد. دوز مناسب مولتی ویتامین می تواند به میزان حلالیت ویتامین که به دو گروه زیر طبقه بندی می شود بستگی داشته باشد:
- محلول در آب: بدن شما مقادیر اضافی این ویتامین ها را از طریق ادرار دفع می نماید.
- محلول در چربی: از آنجایی که بدن شما نمی تواند به آسانی از شر این مواد خلاصی یابد، پس مقادیر اضافی ممکن است در کبد تجمع یابند.
- افراد باردار باید در مصرف ویتامین A خود بسیار مراقب باشند، زیرا مصرف بیش از اندازه آن با ناتوانی های مادرزادی مرتبط است.
- مسمومیت با ویتامین D نیز به ندرت رخ داده و بعید است که در اثر استفاده از مولتی ویتامین ایجاد شود. با این حال، سمیت ناشی از ویتامین A شایع تر است.
- اگر شما مولتی ویتامین مصرف کرده و مواد مغذی را نیز در حد بالایی دریافت می نمایید، بهتر است در خوردن آنها زیاده روی نکنید.
- افراد سیگاری نیز باید از مولتی ویتامین هایی که حاوی مقادیر زیادی بتاکاروتن یا ویتامین A هستند اجتناب نمایند، زیرا این مواد مغذی می توانند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهند.
- دوزهای بالای برخی از مواد معدنی نیز نظیر آهن می تواند منجر به ناراحتی معده، یبوست، استفراغ و غش شود. آهن همچنین می تواند توانایی بدن را برای جذب روی محدود نماید. بخصوص، مردان و افرادی که هموکروماتوز (hemochromatosis) دارند (هموکروماتوز نوعی اختلال آهن است که بدن آهن را بیش از مقدار مورد نیاز ذخیره میکند)، زیرا بدن آنها مقادیر بیشتری از آهن را ذخیره می کنند.
این وضعیت می تواند منجر به تجمع سطوح سمی این ماده شده و سیروز کبدی، سرطان کبد و بیماری های قلبی را به دنبال داشته باشد. افرادی که به این وضعیت دچار هستند همچنین باید از مکمل های ویتامین C اجتناب کنند.
نکات مهمی که باید در مورد مصرف مولتی ویتامین در نظر داشته باشید
توجه داشته باشید که مولتی ویتامین ها برای همه افراد مناسب نیست و حتی ممکن است به برخی از افراد آسیب برساند. با این وجود، جمعیت های خاصی می توانند سلامتی خود را با مولتی ویتامین ها بهبود بخشند از جمله:
- افراد مسن: جذب ویتامین B12 با افزایش سن کاهش می یابد. همچنین، افراد مسن ممکن است به کلسیم و ویتامین ِD بیشتری نیاز داشته باشند.
- گیاهخواران: از آنجایی که ویتامین B12 در غذاهای حیوانی یافت می شود، پس گیاهخواران ممکن است که در معرض خطر کمبود این ویتامین قرار گیرند. علاوه بر این، این افراد ممکن است با کمبود موادی نظیر کلسیم، روی، آهن، ویتامین D و اسیدهای چرب امگا ۳ مواجه شوند.
- سایر افرادی که می توانند از مزایای مصرف مولتی ویتامین ها بهره مند شوند عبارتند از آنهایی که تحت عمل جراحی کاهش وزن قرار گرفته اند، رژیم های کم کالری دارند یا افرادی که مواد مغذی کافی را از غذاهای مصرفی خود دریافت نمی کنند.
کلام پایانی
در انتها به یاد داشته باشید که مولتی ویتامین ها بلیط سلامتی شما نیستند؛ اما اگر شما نیز با کمبود مواد مغذی مواجه هستید، بهتر است که مولتی ویتامین مرتبط با آن را تهیه و مصرف نمایید. در واقع، مولتی ویتامین ها حاوی بسیاری از مواد مغذی هستند و در صورتی که احساس میکنید مواد مغذی مورد نیاز بدنتان به حد کافی از مواد غذایی دریافت نمیشود. میتوانید از مولتی ویتامین ها با مشورت پزشک و متخصص خود استفاده نمائید.
تهیه و تنظیم مطلب توسط تیم تولید محتوای بادیمن، استفاده از مطالب بدون ذکر منبع ( بادیمن ) و به منظور مقاصد تجاری پیگرد قانونی دارد.